Tự kỷ thời hiện đại không còn là một rối loạn đơn giản. Mà nó trở thành căn bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Nếu không có phương pháp trị liệu kịp thời. Tự kỷ sẽ theo suốt cuộc đời trẻ. Làm cho trẻ xuất hiện nhiều hành vi lệch lạc, bất thường, khó hòa nhập cộng đồng. Thậm chí ngay chính trong gia đình yêu thương của mình, có bố mẹ đồng hành, trẻ cũng không bao giờ thay đổi được. Chính vì thế, cách dạy trẻ tự kỷ đã trở thành nỗi ám ảnh, trăn trở, âu lo, dằn vặt của rất nhiều phụ huynh.
Để giảm tải nỗi lo ấy, chúng tôi xin chia sẻ chân tình một số bí quyết hay dưới đây. Hy vọng có thể giúp bạn chữa lành hiệu quả và đem lại những điều tốt đẹp nhất dành cho con yêu.
Tự kỷ ở trẻ là gì? Những con số báo động đáng sợ
Bệnh tự kỷ chính là rối loạn phát triển, lan tỏa rất sớm, ảnh hưởng kéo dài đến cuộc đời của trẻ. Mặc dù trẻ vẫn khỏe mạnh bình thường. Nhưng đáng lo là có các hành động bất thường. Các hành động này gắn liền với 3 lĩnh vực: Ngôn ngữ, giao tiếp xã hội, hành vi lặp đi lặp lại với lối tư duy đờ đẫn, cứng nhắc. Cũng như không hề có trí tưởng tượng, sáng tạo ở bất kỳ độ tuổi nào. (Thậm chí là trẻ trong giai đoạn Vàng).
Theo thông tin chính xác từ bệnh viện Nhi TW. Trẻ em hiện nay ngày càng có xu hướng tự kỷ nhiều hơn so với các năm trước. Cụ thể năm 2014, thống kê chúng tôi nhận được có tới 2.640 trẻ em bị tự kỷ. Chiếm tới 20% tổng số bệnh nhân đến khám tại Khoa Tâm Thần. Trong đó, có khoảng 500 trẻ phải can thiệp trực tiếp tại bệnh viện. Cho đến thời điểm hiện tại, số lượng trẻ tự kỷ còn tăng lên gấp bội. Một con số đáng báo động! Khiến nhiều phụ huynh hết sức lo lắng.
Những Dấu Hiệu Dễ Nhận Biết Trẻ Bị Tự Kỷ
– Một thông tin đáng chú ý dành cho các phụ huynh có con bị tự kỷ. Là bố mẹ đừng nên hoang mang, lo lắng, đổ lỗi con bị tự kỷ là do mình. Hay hoàn toàn bất lực về cách dạy trẻ tự kỷ. Thực ra, con bạn bị tự kỷ là do rối loạn phát triển từ khi sinh ra cho đến những năm đầu đời. Hiện tượng này được minh chứng là do thể chất. Chứ không hẳn là do cách nuôi dạy con không đúng như nhiều người từng nghĩ. ( Theo báo cáo của các công trình nghiên cứu khoa học mới nhất từ bệnh viện Nhi Trung Ương).
– Vậy nên, theo bác sĩ Mai Hương – Bệnh viện Nhi TW. Cách dạy trẻ tự kỷ hiệu quả nhất phụ thuộc 80% nỗ lực của bố mẹ. Chỉ có bố mẹ mới là người đồng hành thành công nhất trong công cuộc chữa bệnh cho con.
Đặc điểm nhận biết trẻ tự kỷ mà bố mẹ cần lưu tâm
– Dưới 1 tuổi: Trẻ không có phản ứng gì khi ai đó gọi tên.
– Trước 14 tháng tuổi: Trẻ không biết yêu cầu những thứ mình thích. ( Như đòi hỏi, làm nũng, mè nheo bố mẹ những thứ thích nhất).
– Trước 18 tháng tuổi: Trẻ không hề biết chơi trò chơi giả vờ. Ví dụ như khi chơi búp bê, chơi cõng ngựa trên lưng mẹ v.v…Nói chung là trẻ không có cảm xúc trí tuệ nào cả.
– Có các hành vi lặp đi lặp lại duy nhất 1 động tác.
– Thiếu thích nghi, không thích thú, không biết vui đùa, cứng nhắc. Trí tưởng tượng kém.
– Thiếu quan hệ tiếp xúc, giao tiếp gần gũi về tình cảm đối với bố mẹ. Người nhà hoặc người ngoài.
– Ít nói thậm chí không hề nói năng điều gì. Hoặc cách nói bộc lộ ra khá kỳ dị, nói tùy thích, tùy biến.
– Thể hiện các hành động giống nhau trong thói quen sinh hoạt mỗi ngày.
– Có ý thức địa điểm không gian và trí nhớ như vẹt. Nhưng lại chậm chạp khi tiếp thu các kiến thức khác nhau.
– Đặc biệt là trẻ tự kỷ thường khó khăn khi tập thể dục, chơi trò chơi. Mà chỉ bắt chước một số động tác đơn giản. Không thích ứng với trò chơi mới mẻ.
Những dấu hiệu trên có thể nhận biết rõ ở trẻ từ 12 – 30 tháng. Nếu có triệu chứng nào bất thường. Bố mẹ nhất định đưa con đi khám ở các trung tâm y tế. Bệnh viện hoặc các trường học chuyên biệt. Để được tư vấn chu đáo và sớm can thiệp kịp thời cho con.
Dạy trẻ tự kỷ tốt nhất vào thời gian nào?
Theo các bác sĩ chuyên khoa Tâm thần – Bệnh viện Nhi Trung Ương. Cách dạy trẻ tự kỷ hữu hiệu là phải được điều trị sớm nhất từ 24 – 36 tháng tuổi.
Đây là giai đoạn Vàng có thể trị liệu nhanh chóng và hồi phục tốt hơn. Nếu để quá mốc thời gian này. Hành vi ở trẻ sẽ được định hình rõ ràng. Khiến cho công cuộc can thiệp, giáo dục, chữa bệnh ngày càng khó khăn. Thậm chí là phải hết sức kiên nhẫn, mất rất nhiều thời gian để cùng trẻ vượt qua thử thách tự kỷ.
2 chiến thuật mới thành công mỹ mãn về cách dạy trẻ tự kỷ
Theo nhận định của các bác sĩ và giáo viên trường chuyên biệt. Cách dạy trẻ tự kỷ tốt nhất chính là môi trường gia đình. Ở đây là nơi trẻ gắn bó quen thuộc cùng bố mẹ, người thân. Giúp hình thành thói quen, kỹ năng và phát triển nhân cách toàn diện nhất. Do đó, việc dạy trẻ tự kỷ hiệu quả chính là phương pháp điều trị tại nhà.
1. Chiến thuật cách dạy trẻ tự kỷ tại nhà
Yếu tố môi trường
– Cách dạy trẻ tự kỷ đúng cách phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố môi trường. Vì thế, bố mẹ nên chú ý tạo “môi trường an toàn cho trẻ”. Nghĩa là tạo không gian vui chơi thoải mái, dễ chịu cho trẻ. Không được la hét, cãi cọ, dọa nạt giữa các thành viên trong gia đình. Khiến cho trẻ cảm thấy sợ hãi.
– Bởi vậy, là bố mẹ, bạn phải nhớ rằng luôn luôn tạo không khí vui vẻ trong nhà. Luôn bên con, động viên và trò chuyện với con mỗi ngày. Khi con khóc cũng không được thờ ơ. Hãy ôm con trẻ mỗi ngày. Và nói câu “bố mẹ thương con, yêu con“. Đồng thời không được để con tự chơi 1 mình. Hãy cố gắng sắp xếp thời gian chơi cùng con mọi lúc mọi nơi.
Yếu tố tình cảm
– Tình cảm là sợi dây kết nối và là phương thuốc chữa lành tự kỷ thành công nhất. Bởi thế, bố mẹ hãy để trẻ cảm nhận được tình yêu thương nhiều nhất hàng ngày, hàng giờ. Khi nói chuyện với con, hãy dùng ánh mắt trìu mến, giọng nói nhẹ nhàng. Cộng thêm cử chỉ, điệu bộ phụ họa. Như ôm, hôn, vỗ về con khi ngủ…
– Ngoài ra, bố mẹ nên dạy con chào hỏi, lễ phép từ khi con dưới 1 tuổi. Nếu con chưa biết nói. Mẹ cứ tiếp diễn hành động này. Và chỉ con khoanh tay chào. Khi con có hành động sai, bố mẹ hãy kiên nhẫn chỉ lại cho con. Việc lặp lại thường xuyên một thói quen nào đó. Sẽ khiến con ghi nhớ, hòa nhập nhanh hơn.
– Để cập nhật cách dạy trẻ tự kỷ đúng liệu trình và đúng cách nhất. Bố mẹ nên học thêm kỹ năng giao tiếp và dạy trẻ tại các trung tâm uy tín. Hoặc tham gia các hội thảo ở bệnh viện, trường chuyên biệt. Bởi vì không phải bố mẹ nào cũng có kiến thức dạy con hiệu quả.
Yếu tố ngôn ngữ
Cách dạy trẻ tự kỷ thông minh, khôn ngoan nhất là bố mẹ hãy học ngôn ngữ của con ngay từ bây giờ. Chỉ có như thế mới hiểu rõ biểu hiện, ngôn ngữ của con. Cụ thể khi con đói, vui mừng hay tức giận, bố mẹ sẽ biết được từng mong muốn của con. Từ đó, giao tiếp gần gũi và khuyến khích con nói ra những gì đang cần, đang muốn hay thích thú.
Để con phát huy điều này, bố mẹ tuyệt đối không tự làm thay con. Ví dụ khi con khát nước dùng tay chỉ vào bình nước. Bố mẹ hãy hỏi han con, khuyến khích con nói và để con tự tay làm. Cụ thể như bày nhủ cho con khi khát nước, hãy gọi “mẹ ơi, nước nước. Hoặc mẹ, mẹ, nước“. Rồi bố mẹ hướng dẫn tiếp cho con cách lấy nước từ bình. Khi con làm xong, hãy khen con giỏi. Hành động này nên lặp lại thường xuyên. Để con hiểu rõ mỗi ngày. Tương tự các thói quen khác bố mẹ cũng hãy kiên trì áp dụng như thế.
Yếu tố hình ảnh, trò chơi
Hình ảnh, trò chơi là một hoạt động bổ ích, thiết thực. Được chứng minh là cách dạy trẻ tự kỷ sáng tạo đột phá. Giúp mang lại những kết quả tuyệt vời hơn mong đợi. Chính vì thế, bố mẹ hãy khởi đầu bằng những trò chơi mà con thích nhất. Chơi bên cạnh con hàng ngày là cách bố mẹ xích gần thế giới con trẻ tốt nhất.
Đồng thời nên kết hợp “dạy hình ảnh” bằng cách cho con tiếp thu với bộ sưu tập tranh ảnh sống động. Như chủ đề trái cây, con vật, bạn bè, cô giáo, trường lớp. Hoặc các vật dụng trong nhà v.v… Đặc biệt với mỗi hình ảnh đưa ra, bố mẹ hãy nói cho con biết là cái gì, con gì? Rồi nói “Con ơi! Con nói Mèo mẹ nghe nào“. (Ứng dụng khi dạy con vật). Khi quen thuộc với tên gọi đó. Trẻ sẽ xác định được đó là chữ Mèo, con Mèo.
Yếu tố kiên trì
Đây là yếu tố quan trọng, then chốt để chữa lành bệnh tự kỷ. Chỉ có vậy điều kỳ diệu mới đến với gia đình bạn. Đặc biệt là đứa con yêu thương mới nhanh chóng cải thiện từng ngày. Và sớm đi học bình thường như bao đứa trẻ thơ khác.
2. Cách dạy trẻ tự kỷ theo chiến thuật ABA
Đây là cách dạy trẻ tự kỷ mới nhất theo phương pháp ABA. Được công bố với con số KHỦNG lên tới 550 công trình nghiên cứu, được chứng minh thành công vượt bậc. Và sớm nổi lên trên các “Tạp chí khoa học Johnny Matson” trong việc can thiệp điều trị chứng tự kỷ.
Đây là phương pháp phân tích ứng dụng hành vi. Hay còn gọi là ABA. Là một cách tiếp cận khoa học nhằm hiểu rõ từng hành vi của trẻ. Sau khi được dạy dỗ, thực hành đều đặn. Trẻ tự kỷ sẽ biến chuyển cực kỳ tích cực.
Phương Pháp ABA được hiểu như thế nào ?
– Sau khi được đánh giá, kiểm tra bước đầu về các kỹ năng ở trẻ ứng với từng độ tuổi khác nhau. Cụ thể như test kỹ năng nào đã có, kỹ năng nào chưa có? Sau đó, tiến hành chọn chương trình can thiệp phù hợp nhất cho từng trẻ. Và phân chia nội dung rèn luyện chi tiết. Cuối cùng là dạy trẻ theo từng nhóm lĩnh vực riêng: Giao tiếp, tự chăm sóc, vận động v.v…
– Để ứng dụng chiến thuật ABA thành công mỹ mãn. Và tuyệt vời như những ông bố bà mẹ khác đã áp dụng. Bạn hãy xem chi tiết rõ ràng ngay tại đây. Hoặc tìm hiểu cách dạy trẻ tự kỷ theo bài viết “Các phương pháp điều trị trẻ tự kỷ“.
Kết luận
Nếu cảm thấy bất lực và bận rộn với núi công việc quá mức. Bạn hãy nhờ tư vấn và cho con đến học tại các trung tâm có ứng dụng phương pháp trị liệu tự kỷ hiệu quả. Hy vọng các bố mẹ có được những thông tin bổ ích từ bài chia sẻ trên đây.
Kính chúc các ông bố bà mẹ sớm tìm được giải pháp hữu hiệu dành cho con yêu! Cũng như xóa tan bớt nỗi muộn phiện trong thời gian qua.